Bugün size geçtiğimiz Ekim ayında Türkiye ofisini açan UIPath şirketinin RPA – Robotic Process Automation yazılımından bahsedeceğim.
Gördüğüm bazı yazı vb paylaşımlarda robot vb algılanan hatta resimlerin de de bir robot eli vb ile akıllara kazınmaya çalışılan ama fiziksel bir robot olmayıp tamamen bir yazılımdan oluşan ancak bizim yaptığımız bir işi arka planda biri varmış gibi yapan -robotik- bir software.
Bazılarımız bir web sitesi yazılımı yapıldığında yük ve kullanıcı test yazılımlarının nasıl kullanılıp test yapıldığını bilir. Senaryolar ekranda kaydedilir ve o senaryoyu gerçekten 500 veya 5000 kişi olarak dene diye test yapılır ve sonuçlar alınır.
Bu yazılımda işte ekranda yaptıklarınızı bir yönüyle aşağıda anlatacağım bir şekilde kaydedip gerçekleştiriyor. Ancak bundan başka şu şu işlemleri yap örneğin şu dokümanları al sana komutla verdiğime göre OCR dan geçir fatura olanları fatura numarası ve açıklama ve rakamlarıyla excel e at uymayanları da exception olarak başka bir yere at diyebilirsiniz..
Bundan başka içine biraz Deep Learning biraz Machine Learning ve ikisinin toplamı Artificial Intelligence metodları gömüldüğünden mesela verdikleri örnek de kuzey ülkelerinden birinde vatandaşların bazı başvuruları internetten girmeleri ve bunun sonucunda bu yazılımın bunları yani verileri AI algoritması ile inceleyip ona göre davrandığını ve classifiye ettiğini görüyoruz.. Biz benzer bir işi 13-14 yıl önce büyük bir bankanın web den iş başvurularını aldığımızda arkadaki logic de ve 4-5 yıl önce mobil sosyal anket de yapmıştık. Tabii burada tamamen AI arkası ki zaten size AI-Dl-ML yazımda bu metodların bir çoğunu anlatmıştım..
Sonuçta bu işler size zaman kazandırıyor ve az kişi ile çalışıp yine o kişilerin daha farklı ve başka işlere kanalize olmalarını sağlayabiliyorsunuz. Bu yapılmadığında firmanın web sitesinde de belirttiği gibi bu defa insanların vergilerinden kesintiler oluyor çünkü ya fazla insan çalıştırmanız gerekiyor veya onu yapacak başka şeyler yapmanız ya da o işleri yapmamanız gerekiyor o zaman da başarısızlık ortaya çıkıyor. Bu iyi bir şey mi değil i bilmiyorum ama gelecekte işsizlik oldukça artacak gibi.. Kaynakları kısıtlı olan yerler için iyi ama kalabalık şehirler ve gençler için tehlikeli. Ama sonuçta olacak ve karşı koymak da iyi bir şey değil.
Studio, Robots ve Orchestrator ismini verdikleri parçalar sizi hiç korkutmasın. Studio bildiğin IDE editörünün bu iş için tasarımlanmışı. Pre-built aktivite ler falan var. Robots dediği bildiğin kod mantığı tabii aşağıda size verdiğim toollar ın da kendi kodlamasının olduğu , yazdığınız dil komutları ve varsa AI algoritması nın bir bütünü olay bu. Orchestrator ise tüm bu parçaları çalışırken vb yönetip gözlemlediğiniz yer. Bununla robot dediğiniz belli bir işi yapan yapınızı kuyruk yapısı içinde gruplar, öncelik verir ve workload dedikleri yüklemeleri değiştirir.
Sonuçta bu ölçekte bir işi ticari olarak yapacaksanız işin vitrininde bu gibi parçaları bu şekilde ayırıp öyle göstereceksiniz.
Peki bu teknolojiyi biz oturup yazsak nasıl yazarız? Dediğinizi duyuyorum. Çünkü beni okuyan ve izleyenler arkasından ne geleceğini bilirler..
Çok kolay. Buna UI Automation deniyor. İçine Selenium framework yazılımı , UI spy++ (Microsoft un yazılımı ki ekrandaki objelerin birbirleriyle ilişkilerini grafiksel ağaç şeklinde gösterir) ve hatta SpecFlow (Features ve Step leri yazın size kodunu versin) denilen add on u da ekleyin. UI Automation ın Microsoft .Net içinde framework ü var ki %100 oradan yararlanabilirsiniz başlangıç olarak. Ayrıca yine gitHub da buna ek işler yapan ve kolaylaştıran framework lerde var. Bunları da inceleyin. Önce örnekleri videolarla inceleyin çok eğlenceli olduğunu görürsünüz. Sonra içine AI fonksiyonlarını uygun şekilde koyarsınız tabii en son.. Ayrıca OCR için onlarında yararlandığı Abbyy yi montelersiniz. Abbyy işi kolay ki ben 22 milyon resim şeklindeki fatura dokumanını tek tek okutup içindeki değerleri OCR ile çıkarıp veritabanına yazdıran programı 3-5 saatte yazmıştım. Biraz gösterişli olsun diye bir de onların yaptığı gibi workflow şeklinde editlenebilir bir ekranda daha ileri eklentiler koyabilirsiniz. UIPath uzun zamandır yazdığından bu gibi workflow ları koymanıza gerek yok o iş uzun sürebilir ama ondan önce yazdıklarımı yapıp kolayca benzer işleri yapan yazılımlar yapabilirsiniz.
Önemli olan ekrandaki kaydedeceğiniz yazılımın automationID sini ve içindeki textbox vb lerin de ID sini alacak otomatik yazılımı da yazmanız. Yoksa Spy ++ a girip bu işi manual yapıp kodlamanıza koyabilirsiniz.. Zaten herhangi bir şirkete bu çözümü yaparsanız bir daha fazla dokunmanıza gerek kalmaz. UIPath bu işi doğal olarak daha otomatize ve profesyonel yapıyor. Siz de zamanla profesyonel hale getirebilirsiniz bu yazılımınızı.
Kendimiz yazmayalım derseniz o zaman UIPath Türkiye ile temasa geçin. Özellikle belediyeler ve kamu için oldukça faydalı olacağını söyleyebilirim.
Biz bu işi yaparız derseniz ki ben hep Türkiye içinden bunları yazma taraftarıyım o zaman dediğim noktalara dikkat edin. Önce her konuyu inceleyin sonra teknolojiyi öğrenin sonra kodlamayı öğrenin sonra da tasarımlayıp yazın. En fazla 3-5 ay da o seviye de yapılır bu yazılım inanın. Ben kafamda yazdım bile tüm mimarisiyle. Ama genel müdürünü daha fazla üzmeyeyim diye yazmayacağım.
Peki faydalı mı bu yazılım derseniz. Çok faydalı olduğunu ve hatta gelecekte bu ve benzer hatta daha ileri işlerin bu gibi yazılımlarla otomatize edileceğini söyleyebilirim. Bu yazıyı okuyanların aklına kimbilir daha ne farklı yaklaşımlar gelmiştir..
Kalın sağlıcakla..
Selcuk Celik
Takip edilmeye değer bir websiteniz var
teşekkür ederim..