TeknoFest 2019 u yerinde görmeye ve hem savunma sanayi teknolojileri hem de diğer projeleri gözlemlemek için gittim. 4 saate yakın kaldım. (2. kez Pazar günü gittim ve 7-8 saat kaldım). Savunma sanayi ile ilgili araç gereç, uçak helikopter ve roket-akıllı füzeleri yakından görmek harika idi. Hem Solo Türk hem de su-35 in gösterisini de izlemek çok güzeldi.. Değer mi derseniz fazlasıyla değer. Ayrıca savunma sanayi ve silah sistemleri ve tüm teknolojileri benim özel ilgi alanim ve bir başka anlatımla bunları takip bir hobi benim için. Ancak size bunlardan bahsetmeyeceğim.. Belki Galyum nitrat teknolojili Çafrad ve veya AESA radarı oralarda olsa idi süper olurdu !.. (Çafrad ı sanırım TCG GÖKSU fırkateyninin helikopter pistine yerleştirip Sea Sparrow füzesini bu radara bağlayıp denediler sonuç HARİKA).. Bunlar varsa gerisi kolay derim..
Yerleşimi, yön gösterimleri girişi ve çıkışı ile yemek ,tuvaletler, çocuklar ve gençler için eğlence, liseden üniversite ve ötesindeki gençler için proje paylaşım alanları da çok çok yeterli idi. Bir zamanlar hiç giremeyeceğimiz alanlara yürüyerek girmek de çok güzel ama bir o kadar da hüzünlü idi.
Selçuk Bayraktar ve T3 takımı + bakanlıkları ve devleti ile hepsi bu etkinliğin arkasında idi. Bunlar olmaksızın böyle bir etkinlik bu derecede yapılır mı derseniz tabii ki evet derim. Yani Red Bull gibi şirketler neler yapıyor neler. Olay para ve yapma isteği.. Sonuçta Selçuk Bayraktar ın IHA ve SIHA larını çıkarın gerisi tamamen zaten orada olurdu bir başkası düzenleseydi dahi. (Devlet desteği ile tabii ki daha etkili olur). Ancak kendisine de hakkını verelim ve tebrik edelim..
Benim baktığım bu bir ivme oluşturup ileriye yönelik bir teknoloji hamlesine sebep olur mu gençlerimizde vs vs.. Olamaz söyleyeyim. (eğitim Fecaat.. bugün iyi olsa etkisi 10-15 yıl sonra ancak ortaya çıkar söyleyeyim. O kadar zor durumdayız yani). İşin detayı çok önemli.. Oradaki savunma sanayi profesyonel firmalar hariç öğrencilerin yaptığı projelerin çoğundaki robotik cihazların büyük bir bölümü benzeri donanımsal olarak çin gibi ülkelerde halihazırda var ve yapılıyor.. Yani sivil dünyada ihtiyacımız olan çok ileri düzey yazılım yapan yazılım mühendisleri..(Derleyici , VM – Virtual Machine, tüm blockchain altyapısı, video işleme, signaling , AI, ML DL vs vs ve bunların yeni algoritmaları üzerinde çalışıp üretebilen mühendislerden bahsediyorum.. Yani ordan buradan değil sıfırdan kendilerinin yazdığı kapasitede mühendislerden bahsediyorum..). Bizim insanımız Selçuk Bayraktar ı bir kenara koyalım ki kendisi Robert College , ITU ve sonra ABD de MIT vs vs sadece bu havacılık konusunda inanılmaz tutku ile çalışmış ailece bu işin önceden içindeler idi. Sonuçta TAI de de ANKA yapılıyordu ancak Baykar TB2 SIHA daha önce ortaya çıktı ve oldukça da iyi oldu bizim için.. Ancak sonuçta ANKA da uydu kontrollü ve oldukça gelişmiş özelliklere sahip.. Başka yerli firmalarda değişik modellerini yapıyor.. Ayrıca hep Fransız jet motorlarını kullanıyorduk daha yeni yerli motor Kale firması tarafından yapılmaya başlandı..
– Baykar TB2 SIHA , mini SIHA ve en yeni Akıncı SIHA ile ilgili size önemli olacak bilgiler vereyim. Zaten Baykar standına baktığınızda kendi geliştirdikleri kontrol ünitelerini görebilirsiniz. Ancak mini IHA nın kamerası Sony marka.. TB2 SIHA nın kamerası Kanada malı ve TB2 Motoru Avusturya menşeli, Akıncı nın motoru ise Ukrayna dan.. Neden Aselsan ın POD veya kameralarını kullanmadıklarını sordum ama cevabı burada vermeyeceğim. ! .. Motor ve kameralarda biraz daha beklememiz lazım gibi geldi bana… Bir çok mekanik aksamının çalışması servo motorlu mekanik aksamlarla sağlanıyor.. Yazılımın ana kısmı Selçuk Bayraktar a ait ve bir çok yazılım dilini kullandıklarını gördüm. Çok konuştum çok sordum çok baktım.. Olay şu: iyi bir takım ve lider ile kendinizi bu işe adarsanız yani tutku ve istek ile (Makina mühendisleri, Elektrik ve Elektronik mühendisleri , Uçak mühendisi ve Bilgisayar mühendisleri ekibi ile hadi başlayalım ve yapalım demek geldi içimden sizi bilemem..
Bundan başka IHA ve SIHA yaparak ya da savunma sanayisindeki onlarca yüzlerce proje nin yapılması da bizim teknoloji hamlemizin şu veya bu konuma geldiğini göstermez. (Düşünün ki bu savunma sanayi yetenekleri 1974 den bu yana ilk olarak kendi telsizlerimizi üreterek ve üstüne sürekli koyarak ve devletin sürekli katkı, destek ve gençlerin iyi eğitimi ile bu konularda onlara liderlik eden harika insanlarla geldi buralara) .. Savunma sanayisi öyle veya böyle iyiden çok iyiye Kuzey Kore, Iran ve en uçta çok iyi olan Rusya var ama hiçbiri sivil hayatın içinde tüm eko sistemi ile bir ABD veya Avrupa ülkeleri seviyesinde değil.. Esas yapmamız gereken sivil tarafta da tüm insanlarımız için çok gerekli ve hayatlarını çok kolaylaştıracak mühendislik yazılım ve donanım çözümlerini geliştirecek çok fazla mühendis yetiştirmek ve bunu sürdürülebilir hale getirip iyi bir ekonomi, özgür bir ülke ile adalet ve hukuk düzeninin iyi durumda olduğu bir ülke haline gelerek bunları yapabileceğimizi görmek. Sadece IHA SIHA larla veya bunları yapan Selçuk Bayraktar ile bu işler olmaz olamaz.. Yok mu insan ve beyin gücümüz derseniz tabii ki bugün için var.. Yeter ki doğru kişileri bulup ve doğru işleri yapalım.
Neden olumsuz bakıyorum (Festivale değil festival harika.. Buradan bir hamle ile bahsedilen seviyeye gelmek konusu benim bahsettiğim) anlatayım.. Girin projelerin olduğu alanlara gençlere sorun size projelerini anlatsın.. Sonra hedeflerini, kimlerin bu projelere maddi veya manevi katkı yaptığını, standlarının görsellerini kimlerin verdiğini , yaptıkları projelerin bugün piyasada ne kadar değeri olup olmadığını benzer çalışmaların olup olmadığını, bu projelerin derinine inmeye çalıştığınızda derinine bu mühendislikleri ne kadar bildiklerini vs vs sorgulayın.. Ben çok çok az ilgilenen dışında kimsenin sorduğunu görmedim.. O kadar derinine sordum ki belki çocuklar projeleri yaptıklarına pişman bile oldular.. Ama sonunda çok mutlu olduklarını ifade edebilirim.. Ben de onlara udemy de ki eğitimlerimin tümünü hediye olarak verdim….
Gördüklerim bu çocukların aslında çok yalnız oldukları dır. Hem maddi hem de manevi anlamda.. Bu böyle olmaz söyleyeyim. Çocuklar çok iyi niyetli ancak projeleri çok daha iyi ve özgün olmalı eğer burada stand açılıyorsa.. Ve eğer Türkiye Cumhuriyeti ile bakanlıklar bunun arkasında ise… Eğer bir atölye çalışması yapılsa idi aynen teknoloji bakanlığının yaptığı gibi ki ben de web sitemde kurtuluş nerede yazımdaki gibi benzer çalışmadan bahsetmiştim o zaman bu projeler yeterli olurdu o ortam için… İşin püf noktası da burada zaten.. Çocuklar ve projeler YALNIZ kalıyor değerli yetkililer size sesleniyorum.. Festival harika ama vizyon ve strateji de hata var..
Geçen yıl web sitemde yazdığım bu konudaki yazımı okursanız ne yapılması gerektiğini de görürsünüz..
Bundan başka standları gezerken Boğaziçi, Fatih Sultan Mehmet, Erciyes ve Konya Teknik Üniversitesi gibi bir çok üniversiteden projelerini sonuna kadar karşılıklı irdelediğim gençler oldu. Hepsi harika idi..
Computer Vision yaklaşımı ile sürücü uyku uyarma , Alternatif Enerji olarak Hidrojen Üreten ilginç bir kimya mühendisliği yaklaşımı, HyperLEdger Fabric üzerinde çözümler, GraphSql isimli simdilik noSql üzerinde çalışan Java tabanlı sorgu yazmayı kolaylaştıran bir çözüm, Blockchain üzerinde oylama çözümü, Arduino ile IOT projeleri vs vs onlarca ilginç proje sizlerin ilgisini bekliyor gençler.. (Yine belirtiyorum bu tür proje standları açıyorsak çok daha iyi projeler görmek istiyor insan.. Ancak bununda en azından itici bir güç olması hiç yoktan iyidir.)
Ben genç arkadaşlara o kısa anlarda hem teknik ve teknolojik anlamda hem de piyasa tecrübelerimden katkıda bulunmaya çalışıp dikkatlice de dinledim kendilerini..
Bu etkinlikleri yapan yetkililere sesleniyorum; Sonuç almak istiyorsanız düşünce ve eylemlerinizde önce sizler kendi üzerinizde INOVASYON yapın olmaz mı?
Bu arada aynı gün Sanayi Bakanı Varank da teknoloji strateji belgesini yayınlamış.. Bir iki nokta hariç; özellikle teşvikler vs vs ile diğer her şey denendi ama olmadı sayın bakan.. Atölye hariç gerisi hiç bir işe yaramayacak benden söylemesi.. Atölye çalışmalarını da bu şekilde değil daha farklı düşünerek aynen aşağıda linkini verdiğim yazımdaki gibi yapmalısınız.. Yani tümü gerekli ama yemeği yanlış yapıyorsunuz onu belirteyim.. Bu işler böyle olmuyor maalesef.. Benim geçmişte aşağıda tekrar tekrar linkini verdiğim yazıma yavaş yavaş yaklaşıyorsunuz ama bu gidişle en değerli varlığımız gençlerimizi ve zamanımızı tamamen kaybedeceğiz haberiniz olsun..!
Kısaca rakamlarla konuşalım: 51 Teknokent var bunların sadece 3 tanesi toplam ihracat olan 2.4 Milyar Doların %85 ini yapıyor.. ITU Arı Teknokent, Odtü Teknokent ve Bilkent Cyberpark.. Geri kalan 48 teknokent ne yapar siz düşünün? Toplam ARGE personeli 33-34 bin ve toplam 4217 firma ile toplam ARGE proje sayısı 29-30 bin.. Çoğu verimsiz ve finans pompası olarak kullanılıyor..
Ülkede 140 bin yazılımcı (bu ne ya programcı ve yazılımcı yerine yazılım mühendisi yetiştirmeliyiz..) yı 2023 de 500 bine çıkarma hedefi varmış..İhracat da 50 Milyar dolar.. Yapamazsınız !. Bak yukarıda rakamlar var ve bir şeyler yanlış .. Sizce yanlış olan ne ?
Not: Bu satırın yazarı Tubitak MAM Teknokent de ve ABD New York ve New Jersey de de profesyonel olarak çalışmıştır.
Son bir defa tekrarlayayım: Milli ve Yerli cümlesi eziklik ve içe kapanık bir cümle.. Bunun yerine dünya ölçeğinde ve/veya son teknoloji cümlelerini kullanalım.. Ancak Milli Teknoloji cümlesini büyük resmi anlatmak için kullanmakta sakınca yok.. Bizim dışımızda bugünkü global dünyada milli ve yerli gibi cümleleri savunma sanayisi için kullanan var mı merak ediyorum !
Ne diyeyim ki artık bizi duyan yok ki ! Okumak isteyen o yazımı aşağıdaki linkten okuyabilir.
Eğitim, Teknoloji, Girişimcilik ve Türkiye ..Kurtuluş Nerede?
Her kelimesine harfiyen katılıyorum. Ağzına sağlık hocam. Gençlerimizin yönlendirilmeye ihtiyaçları var proje seçerken. Ama profesyoneller tarafından. Onlara hedef gösteren yardımcı olan sizin gibi deneyimli insanlar mentor olmalı. Bu yarışma vb lerde önce proje takımı oluşturulmalı. Oluşturulan takıma mentor atanmalı. sonra proje takımın yetkinlikleri ve alanına göre mentorun yönlendirilmesi ile belirlenmeli. İşte ozaman çok daha farklı sonuçlar olur. Kusura bakmayın ama bazı üniversite hocalarımız dışında diğer hocalarımız kendini çok geliştirmesi gerekiyor.